Oefentoetsen: Werken deze echt?

Leuk om zoveel reacties te hebben ontvangen naar aanleiding van het nieuwsitem bij EditieNL en het artikel op RTL!

Maar... dragen oefentoetsen daadwerkelijk bij aan het leerproces van leerlingen?
Een vraag-en-antwoordronde rondom oefentoetsen!

Q: Waarom oefentoetsen?
A: Oefentoetsen zijn een zeer effectief hulpmiddel bij het leren. Na een toets horen we vaak reacties als:
“De vragen waren heel anders dan verwacht!” of “De toets was veel moeilijker!”

Uit onze jarenlange ervaring in de praktijk blijkt dat toetsen vaak moeilijkere vragen bevatten dan waar leerlingen vooraf op oefenen. Bovendien ontbreken oefentoetsen vaak in lesboeken, of zijn deze van een te laag niveau. Dit geeft leerlingen een onrealistisch beeld van hun beheersingsniveau, waardoor zij tijdens de toets in paniek raken of al bij de eerste vraag opgeven. Als er al oefentoetsen in de lesboeken staan, ontbreken de antwoorden (laat staan de uitwerkingen) vaak. Dit maakt het ontzettend lastig om van deze toetsen te leren.

Met de digitalisering van schoolboeken zijn er wel meer online oefentoetsen gekomen, maar het niveau laat vaak te wensen over. Bovendien zijn deze vaak multiplechoicevragen, terwijl schooltoetsen meestal open vragen bevatten. Veel leerlingen vinden het juist lastig om antwoorden volledig en concreet te formuleren.

Bij mbo-, hbo- en wo-studies zijn proeftentamens vaak standaard. Deze geven een realistisch beeld van wat er gevraagd wordt tijdens het echte tentamen, bieden inzicht in de beheersing van de stof, en helpen studenten gericht bijspijkeren. Proeftentamens bieden vertrouwen aan de ‘onderschatters’ en confronteren de ‘overschatters’ op tijd met hun kennisniveau.

Ons doel was om dit ook toegankelijk te maken voor middelbare scholieren. Waarom zouden zij niet mogen weten welke vaardigheden ze moeten beheersen? Waarom mogen ze niet oefenen op het juiste niveau? En waarom ontbreken vaak de antwoorden?

Daarnaast zien wij dat leerlingen vaak leren door de stof simpelweg door te lezen of samen te vatten. Dit is echter niet effectief om te oefenen met de toepassing van de leerstof. Wie heeft er thuis bijvoorbeeld bronvragen uit de 15e eeuw of kan zelf een goede toepassingsvraag voor wiskunde bedenken? Bij het overhoren stellen we vaak reproductievragen, zoals:
“Wat zijn de vijf oorzaken van de Eerste Wereldoorlog?”,
“Wat betekent het begrip irrigatie?”, of
“Wat is de formule van een lineaire vergelijking?”
Belangrijk, maar hierbij missen we vaak de stap naar begrip en toepassing. Ons doel is dat leerlingen de overstap maken van passief naar actief leren: de leerstof daadwerkelijk beheersen door te oefenen met verschillende soorten vragen.

Want is het uiteindelijke doel van leren niet dat je de opgedane kennis in de praktijk kunt toepassen?

Q: Wat is de kwaliteit van de oefentoetsen?
A: De oefentoetsen van ToetsMij worden ontwikkeld door vakdocenten die zelf voor de klas staan en werken met de lesmethodes. Zij weten precies hoe schooltoetsen zijn opgebouwd en welke onderdelen lastig zijn voor leerlingen. De toetsen sluiten qua niveau en opzet naadloos aan bij de methodetoetsen.

Elke toets bevat kennisvragen, begripsvragen en toepassingsvragen, zodat alle leerlagen aan bod komen. Bovendien worden antwoorden en uitgebreide uitwerkingen meegeleverd.

Q: Krijg je een cijfer?
A: Nee, je krijgt geen cijfer voor je oefentoetsen bij ToetsMij. Waarom niet? Hoewel de oefentoets vergelijkbaar is met de schooltoets, is deze niet identiek. Dat is maar goed ook: ons doel is dat leerlingen effectief leren en de stof beter beheersen, niet dat ze vragen kunnen voorspellen. Als resultaat behalen leerlingen vaak hogere cijfers, simpelweg omdat ze beter voorbereid zijn.

Q: Wat vinden docenten van deze ontwikkeling?
A: We zien twee kampen:

1. Veel docenten erkennen het belang van oefenen en vinden dat leerlingen meer met de stof moeten doen dan alleen doorlezen of uit het hoofd leren. Daarnaast geven zij aan dat het maken van goede toetsen veel tijd kost, waardoor kwalitatieve oefentoetsen een welkome aanvulling zijn. Onderwijsprofessionals die onze toetsen bekijken, zijn vaak onder de indruk van de kwaliteit. Het is dan ook niet gek dat RT-afdelingen binnen scholen onze toetsen inzetten.

2. Sommige onderwijsprofessionals vinden het lastig dat een commerciële partij dit aanbiedt. Dat is begrijpelijk, maar wij bieden een kwalitatief product tegen een betaalbare prijs van iets meer dan een tientje per maand. Hiermee maken we effectief leren toegankelijker voor veel meer mensen dan bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding voor honderden euro’s per maand.

   We beseffen ons dat ook een tientje per maand niet haalbaar is voor alle huishoudens en werken daarom hard om onze toetsen beschikbaar te maken via scholen. Dit is echter niet eenvoudig. Ons initiatief komt voort uit een probleem dat wij als initiatiefnemers zelf jarenlang ervoeren met onze leerlingen en wilden oplossen. Inmiddels kunnen we hier na vijf jaar prima van leven, maar het mooiste is dat tienduizenden leerlingen dankzij ToetsMij makkelijker leren met meer resultaat.

Q: Wie kunnen ToetsMij gebruiken?
A: Natuurlijk de leerlingen zelf, maar ook ouders. Zij kunnen hun kinderen op deze manier gemakkelijker overhoren, zonder zelf de lesboeken door te hoeven spitten en zich af te vragen op welke manier de stof getoetst zal worden. Ouders krijgen direct toegang tot kwalitatieve vragen die aansluiten bij de schooltoetsen.

Daarnaast werken we samen met huiswerkinstituten, zodat zij hun leerlingen nóg beter kunnen begeleiden. Ook beginnen steeds meer scholen ons platform te gebruiken.

We zijn benieuwd naar jouw mening over oefentoetsen!